Liderliğe Yolculuk

'İçten Dışa' Kişisel Liderlik başarıya giden yolu nasıl yaratır?

McKinsey'in dört kıdemli ortağının yazdığı yeni bir kitap Liderliğin Yolculuğu: CEO'lar İçten Dışa Liderlik Etmeyi Nasıl Öğrenir (Eylül 2024), günümüzde liderlerin neden insan liderliği üzerine düşünmeleri gerektiğini anlatıyor.

Mentorpolitan olarak bu güncel bakış açısını sizlerle paylaşmaktan gurur duyuyoruz

Aşağıda onların ağzından bu yeni kitaba konu olan bakış açılarını orijinal olarak da okuyabilirsiniz.   

https://www.mckinsey.com/capabilities/people-and-organizational-performance/our-insights/the-inside-out-leadership-journey-how-personal-growth-creates-the-path-to-success

Üst düzey şirketlerin ve kar amacı gütmeyen kuruluşların liderleriyle yakın işbirliği içinde çalışılan binlerce saat sonunda finansal zeka, stratejik ve operasyonel yönetim gibi tüm doğru yönetim becerilerine hakim olan birçok liderin neden insan odaklı bir lider olunmalı?  sorusuna cevap verirken tereddüt yaşadıklarını tespit ettik.

Bu temel tespit, bizi yeni kitabımız Liderliğin Yolculuğu: CEO'lar İçten Dışa Liderlik Etmeyi Nasıl Öğrenir’i (Eylül 2024) yazmaya yönlendiren şey oldu.

On yılı aşkın bir süredir 500'den fazla CEO ile çalıştık. Liderlerin mantıksal, somut becerileri tanımlamada veya edinmede hiçbir sorun yaşamadığını keşfettik. Ancak, iş sosyal becerilere geldiğinde tereddütler yaşadıklarını gördük. Bunun neden altını çiziyoruz çünkü artık yeni iş dünyası liderden sahip oldukları analitik liderlik niteliklerinin sosyal liderlik becerileri ile desteklemesini bekliyor. Lider için bu genellikle çok fazla yardım veya rehberlik olmadan yapılan bir yolculuk olmaktadır. Birlikte çalıştığımız en iyi liderlerden bazıları bu niteliklerle doğduklarını söylerken, diğerleri yol boyunca harika kişisel koçlarla çalışma imkanı buldukları için şanslı olduklarını söyledi. Ancak hiç kimse daha insani ve özgün bir lider olmanın net bir yol haritasını gösteremedi.

Yeni tür bir liderlik

Elbette, yıllar boyunca konuştuğumuz CEO'ların çoğu için dünya muhtemelen kariyerlerine başladıkları zamandan çok farklı bir yer. İronik bir şekilde kendilerini ve organizasyonlarını yukarıya taşırken sahip oldukları alışkanlık ve davranışların artık onları geride tutan şeye dönüşmekte olduğunu gördük.

İş dünyasında yatırımcıların, yönetim kurullarının CEO’larına taptığı bir dönem vardı. GE'den Jack Welch veya Chrysler'den Lee Iacocca gibi olağanüstü liderler herkesin bildiği isimlerdi. Bu her şeyi bilen, katı fikirli kişiler televizyondaki talk şovlara sık sık çıkarlardı ve çok satan kitaplar yazarlardı. Çalışanları onlardan tüm cevapları bilmelerini beklerdi. Fakat dünya o kadar karmaşık ve belirsiz hal aldı ki ve değişimin hızı o kadar fazla ki, günümüz CEO’larının muhtemelen tüm yanıtlara sahip olması artık mümkün değil.

Günümüzün liderleri dijital dönüşüm, enflasyon, bozulan küresel tedarik zincirleri, kıt yetenek, çeşitlilik eksikliği, siber güvenlik ve iklim değişikliğinin yanı sıra çalışanlar arasında bir ihtiyaç haline gelmiş anlam arayışı gibi karmaşık sorunların üstesinden gelmek zorundadır. Bu, ne kadar zeki veya yetenekli olursa olsun hiç kimsenin tüm bu zorlukların üstesinden tek başına gelebilecek deneyime, bilgiye veya mizaca sahip olmadığı anlamına gelir.

Bu nedenle liderlerin hızla bu taleplere cevap verebilecek iç kaynakları geliştirmeleri zorunludur. Er ya da geç her lider, başarının başkalarına liderlik etmek kadar kendine liderlik etmekle de ilgili olduğunu anladığı bir anla karşılaşır. İşte o kritik anda, olması gerektiğini düşündükleri geleneksel liderden, insan liderliği yaklaşımını benimseyen bir lidere geçiş yaparlar. Artık daha açık bir liderlik biçimine geçiş, koşullar gerektirdiği için gerçekleşmektedir.

Yapay zeka ve Liderlik

İnsan liderliğinin bu günlerde organizasyonlar için bu kadar önemli hale gelmesinin başka bir nedeni daha var. Yapay zekanın (AI) ve üretken yapay zekanın (gen AI) işyerinde hızlı bir şekilde ortaya çıkmasıyla birlikte, pazar analizi, proje yönetimi, bütçeler, müşteri hizmetleri, karar verme ve bilgi toplama gibi artan sayıda rutin ve analitik yönetim görevi tamamen veya kısmen yapay zeka algoritmaları tarafından yönetilecektir. Sayılar, planlama ve analiz konusunda mükemmel olan bir liderseniz, lider olarak kuruma katkınız tehdit altında olabilir.

Günümüzde pek çok çalışan, ihtiyaç duydukları teknik ve analitik rehberliğin çoğunun yapay zeka çözümlerinden daha kolay elde edildiğine inanıyor. Gerçekten de, Potential Project araştırma firması ( https://www.potentialproject.com ) tarafından yürütülen bir anket, çalışanların belirli liderlik alanlarında ve belirli görevlerin yönetiminde zaten yapay zekaya patronlarından daha fazla güven duyduklarını ortaya çıkardı.

Ancak yapay zekadan ve onun çeşitli yönlerinden tek başına yararlanmak, yüksek ve sürdürülebilir performansa yol açmayacak. Çalışanların liderlerinden ihtiyaç duydukları  şey gelişim, deneyim, özen, empati, gerçek bağlılık ve bilgeliktir. Artık farklılaştırıcı faktör, insanlara amaç duygusu veren, onlara ilham veren ve neyi başarmak istediklerini önemseyen insan liderliği olacaktır.

En iyi şirketler, organizasyonlarını yeni boyutlara taşımak için yapay zekanın analitik avantajlarını mükemmel insan becerilerine sahip liderlerle birleştirecek. Yapay zeka iki yönlü bir fayda sağlayabilir. Analitik ve teknik görevleri destekleyerek veya değiştirerek liderlere insan liderliğine daha fazla zaman ayırabilir. İkincisi, yapay zeka, liderlere liderlik tarzlarının etkililiği konusunda sürekli geri bildirim vererek, insani ve zorlu beceri merkezli liderliğin etkinliği hakkında analitik ve sonuç odaklı içgörüler sağlayabilir.

İnsan merkezli bir modeli benimseyen ve aynı zamanda yapay zeka ve ileri düzey liderlik geliştirme tekliflerinden yararlanan bir liderlik yaklaşımı, liderlerin işlerinde başarılı olmalarına ve finansal olarak karşılığını almalarına yardımcı olabilir. Bunun nedeni, insan sermayesi doğru şekilde yönetildiğinde sonuçların doğrudan sonuca yansımasıdır.

İç ve dış dünyaları geliştirmek

Öğrenme, büyüme ve kendini yeniden keşfetme iç gözlemle başlar. Liderlerin öncelikle kendi içlerini incelemeleri, kendi engellerini ve önyargılarını aşmaları gerekir. Gerçekten başarmak istediğin şey nedir? Hangi davranışları modellemek istiyorsun? Kendiniz hakkında da dahil olmak üzere, hangi önyargılarda bulunuyorsunuz?

Bu iç gözlem, liderlerin durumlarını tarafsız bir şekilde değerlendirmesini gerektirir, bu da liderin kendi ihtiyaçlarını onlara yansıtabilecek ve tavsiyelerde bulunabilecek mentorlar da dahil olmak üzere paydaşlardan oluşan bir ağı derinlemesine dinlemesi gerektiği anlamına gelecektir.

Bu iç çalışma tamamlandığında liderler, bireylerin, ekiplerin ve sistemlerin potansiyelini ortaya çıkarmak için ekipleri anlamlı ve istek uyandıran bir değişim sürecine dahil edebilir,  gerçek düşüncelerin paylaşılmasını sağlayabilir, beklenmedik koşullar ortaya çıktığında esnek olmalarını sağlayabilir, bir amaç duygusu hissetmelerine yardımcı olabilir ve onları daha iyi bir sonuç elde etmek için ekstra yol kat etmeye teşvik edebilirler.

Bu kitap ile nihai hedefimiz, finansal performansa odaklanan CEO'ları ve diğer liderleri, kişisel ve kurumsal gelişim için birden fazla olasılığı görebilen ve tüm paydaşlar için bütünsel etki yaratabilen biri haline gelmeleri için liderlik potansiyellerini büyütmeye teşvik etmektir.

Kendi kesinlik duygusuyla yöneten ve kontrol eden liderlerin, derin öğrenme ve keşfetmeyle birlikte öz farkındalık ve öz düşünme zihniyetine geçiş yapmalarına yardımcı olmayı umuyoruz.

Ve son olarak, onları dünyayı tüm harika çeşitliliğiyle görmeye ve en iyi, en özgün benlikleri ortaya çıkarmaya ikna etmek istiyoruz.

Tanıdığımız en başarılı CEO'lardan bazıları, liderliğin insani yönünün önemini benimsemiş ve bu yeteneği geliştirmek için kendi içlerinin derinliklerine inmeye zaman ayırmışlardır. Bu yaklaşımın her türlü organizasyondaki birçok kişi için de değerli olacağına inanıyoruz.

KİTAPTAN ALINTILAR

Dana Maor, Hans-Werner Kaas, Kurt Strovink ve Ramesh Srinivasan'ın, Penguin Random House'un bir bölümü olan Penguin Publishing Group'un bir baskısı olan Portfolio ile anlaşarak yazdığı The Journey of Leadership: How CEO's Learn to Inside Out adlı kitaptan alıntıdır. LLC. Telif Hakkı © McKinsey & Company, 2024.

1. Liderlerin ne yapmak istedikleri kadar kim olduklarını da düşünmeleri gerekir.

Çok az lider kim olduklarını öğrenmeye zaman ayırıyor. Bu onların gelişmelerine, tam potansiyellerine ulaşmalarına ve organizasyonlarını sürdürülebilir başarıya yönlendirmelerine engel teşkil etmektedir. Sürekli değişim, zorluk ve belirsizlik çağında ne yapılacağını bilmek yetersizdir. Sosyal beceriler olmadan liderler ekiplerine ilham vermede ve sağlıklı bir organizasyon kültürünü geliştirmede daha az etkili olabilir.

Liderler değerlerini, güçlü ve zayıf yönlerini anlamak için sürekli öz değerlendirme yapmalıdır. Kendini düşünmek ne bir ayrıcalık ne de bir hoşgörüdür, bu konuda verilen çaba organizasyona hizmet eder. Büyüme arzularınızı ve fırsatlarınızı düşünmek için sistem model yaratmanız önemlidir. Meditasyon veya güvenilir kişilerden oluşan bir danışma grubu oluşturmak gibi bir farkındalık uygulaması kullanılabilir.

Liderlerin, ekiplerine ilham vermek ve bağlılıklarını göstermek için kişisel liderlik gelişim planı oluşturmalarını öneriyoruz. İçten dışa yaklaşımı benimseyen liderler ekiplerine liderlik etme konusunda daha donanımlıdır.

2. En iyi liderler açık olmaktan korkmazlar.

Cesaret ve açıklık göstermek (umutları, korkuları ve endişeleri paylaşmak) özgün bir lider olmanın bir parçasıdır. Güven oluşturur ve açıklık ve sürekli öğrenme kültürünü teşvik eder. Kendi içinde güven üzerine inşa edilmiş bir kuruluşun, müşteriler ve paydaşlar arasında da güven oluşturma olasılığı daha yüksektir.

Liderler alçakgönüllülük ve özgünlük sergilediklerinde ekip üyeleri risk alma ve yenilik yapma konusunda kendilerini güvende hissederler. Başarısızlığı kabul etmek, hataları değerli öğrenme fırsatlarına dönüştürür, dayanıklılığı ve uyum sağlamayı teşvik eder. En başarılı liderler tüm cevaplara sahipmiş gibi davranmazlar. Onlar da sürekli öğreniyor ve büyüyorlar.

3. Büyük bir lider olmak, usta bir dansçı gibi dans ederken dengeyi de sağlamaktır.

Liderlik açıklık ile özgünlüğü güvenle dengelemeyi ve zor kararlar almayı gerektirir. Bir dansçının disiplinini ve yaratıcılığını gerektirir. Liderler kesinliği açıklıkla, finansal performansı paydaşların ihtiyaçlarıyla, kısa vadeli hedefleri uzun vadeli beklentilerle, kontrolü merak ve delegasyon ile dengelemelidir. Alçakgönüllü ama kararlı, açık ama güçlü, ihtiyatlı ama cesur, affedici ama talepkar olmalılar.

Temel gerilimlerden biri, liderlerin profesyonel olma ihtiyacına ve özgün olma ihtiyacına nasıl yaklaştıklarıyla ilgilidir. Çıkış yolu gerilimi çözmek değil, onu dengede tutmak, hem profesyonel (dışarıdan içeriye normlara ve beklentilere uyum sağlamak) hem de özgün (içeriden dışarıya değerlere ve kırılganlıklara uyum sağlamak) olarak ortaya çıkmaktır.

İnsan odaklı büyük liderler, içsel deneyimlerine ve dış bağlamlarına eşit derecede dikkat ederek ve sürekli olarak ana uyum sağlamayı seçerek ikili farkındalık geliştirirler.

4. Dijital çağ daha uyumlu liderlik gerektirir.

Liderler, teknoloji geliştikçe yaşam boyu öğrenmeye kararlı olmalıdır. Dijital ortamda rekabetçi kalabilmek için esneklik ve yenilikçilik kültürü şarttır.

Giderek veri ve algoritmaların yönlendirdiği bir dünyada, insanlarla insan düzeyinde bağlantı kurmak, makinelerin yönetemediği duygusal ve etik karmaşıklıkların üstesinden gelmek için hayati önem taşıyacak.

“Dijital ortamda rekabetçi kalabilmek için esneklik ve yenilikçilik kültürü şarttır.”

İnsan odaklı odaklanma en zor soruları ortaya çıkarır: Zamanımı nasıl yönetirim?  Bana motivasyon veren şey nedir? Ekibime nasıl ilham verebilirim? Kuruluşun kültürünü nasıl değiştirebilirim?

5. Kontrol bir yanılsamadır.

Başarılı liderlik, kontrolü bırakmayı ve başkalarına güvenmeyi içerir. Yalnızca liderlerin yapabileceği görevlere öncelik verin ve gerisini başkalarına devrederek özerklik kültürünü teşvik edin. Günümüzün dinamik ve birbirine bağlı dünyasında hayati önem taşıyan, herkesin değerli hissettiği ve katkıda bulunmaya yetkili olduğu bir ortam yaratın.

İş dünyası liderlerinin eğilimi uzmanlıklarını ve beyinlerini dünyaya taşımaktır. Ama aynı zamanda tüm organizasyonun kendi umut ve arzularını başarılı bir şekilde yerine getirmesine olanak tanıyan bir ortamı nasıl yaratabileceklerini de düşünmektir.